Opinia prywatna rzeczoznawcy w sprawie sądowej

W sprawach odszkodowawczych prowadzonych przed sądem częstym dowodem jest dowód z opinii biegłego. Opinia taka jest sporządzana wtedy, gdy wymagane są wiadomości specjalne i właśnie na podstawie opinii biegłego sądowego sąd ustala wysokość należnego odszkodowania. Jakie zatem znaczenie w sprawie sądowej ma opinia prywatna? Czy przed skierowaniem sprawy do sądu warto zlecić rzeczoznawcy sporządzenie opinii?

Żeby oszacować wartość odszkodowania, które ma być dochodzone w pozwie, czasem warto jeszcze przed skierowaniem sprawy do sądu zlecić rzeczoznawcy wykonanie opinii. W sprawie sądowej opinia taka nie jest opinią biegłego w rozumieniu przepisów postępowania cywilnego, lecz jest opinią prywatną (dokumentem prywatnym). Co więcej, nawet jeśli opinię sporządzi osoba, która faktycznie jest wpisana na listę biegłych sądowych, ale nastąpi to na zlecenie strony, a nie sądu, to i tak będzie to opinia prywatna, a nie sądowa. Prywatne opinie opracowane na zlecenie stron i przedłożone sądowi stanowią jedynie umotywowane stanowisko strony i mogą być podważane przez drugą stronę.

Niezależnie od powyższego, niejednokrotnie wnioski wypływające z opinii prywatnej  pozwalają na prawidłowe określenie m.in. wartości roszczenia, co jest korzystne dla strony w późniejszej sprawie sądowej.

Warto bowiem pamiętać, że kierowanie do sądu sprawy, w której roszczenie zostało określone w sposób pobieżny i mocno zawyżony (bez wcześniejszej opinii specjalisty), może skutkować negatywnymi skutkami finansowymi dla strony inicjującej proces (nawet w przypadku, gdy roszczenie co do zasady jest udowodnione). Wskazanie kwoty żądania całkowicie „oderwanej od rzeczywistości” może spowodować, że roszczenie zostanie uwzględnione, ale jedynie w nieznacznej części, a w pozostałym zakresie oddalone – co będzie miało przełożenie na rozstrzygnięcie o kosztach sądowych.

Zlecenie wykonania opinii prywatnej może również zapobiec ponoszeniu zbyt wysokich kosztów wpisu sądowego (opłaty od pozwu) przy zawyżonym żądaniu, a także uchronić przed późniejszą koniecznością częściowego cofania pozwu. Także wystąpienie do sądu z zaniżonym roszczeniem może mieć negatywne skutki dla strony, ponieważ zgodnie ze stanowiskiem niektórych sądów – wytoczenie powództwa przerywa bieg terminu przedawnienia jedynie w stosunku do tej części wierzytelności, która dochodzona jest pozwem. Tym samym, jeżeli na późniejszym etapie powództwo zostanie rozszerzone, to przeciwnik może podnieść zarzut przedawnienia roszczenia w części, w której powód rozszerzył powództwo.

Na koniec należy dodać, że w sprawie sądowej można dochodzić zwrotu kosztów prywatnej opinii rzeczoznawcy, jeżeli jej sporządzenie było niezbędne do efektywnego dochodzenia odszkodowania. Warto zatem składać do sądu wniosek o zwrot poniesionych kosztów opinii prywatnej z powołaniem się na ich celowość i konieczność. W praktyce naszej Kancelarii współpracujemy z rzeczoznawcami różnych dziedzin – odpowiednio wykorzystane wiadomości specjalne w znaczny sposób uwiarygadniają stanowisko Klienta w prowadzonej sprawie.

Adw. Julia Kęs

Podstawa prawna:
– art. 100, 245, 278 § 1 k.p.c.,
– uchwała Sądu Najwyższego 7 sędziów z dnia 2 września 2019 r., sygn. akt III CZP 99/18,
– wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 maja 2007 r., sygn. II CSK 77/07,
– wyrok Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 26 czerwca 2014 r., sygn. akt III Ca 216/14

Stan prawny na dzień: 28.11.2021 r.